کوتوله‌های فکری(۱)

انسان‌های ‌بزرگ، دارای فکرهای بزرگ هستند و کارهای بزرگ انجام می‌دهند. آنان دارای افکار متعالی و مقدسی هستند و هرگز مأیوس و ناامید نمی‌شوند. در لغت‌نامه‌ی زندگی آنان، کلمه‌های «غیرممکن»، «نمی‌توانم»، «نمی‌شود»، «امکانات ندارم»، «خسته‌ام» و... مفهومی ندارد. آنان هر لحظه با شتابی ارزشمند، در حال حرکت و خلق افکاری جدید می‌باشند و با انگیزه‌ای بالا به‌سمت موفقیت و پیروزی حرکت می‌کنند. آنان دارای اندیشه‌ و احساسی زیبا هستند و این زیبایی و طراوت را به محیط اطراف خود نیز هدیه می‌دهند اما در نقطه‌ی مقابل این انسان‌های فهیم، افرادی هستند که دارای افکار محدود و کوچکی می‌باشند و به‌طو‌ر دائم در دنیای ناامیدی و یأس زندگی می‌کنند. آنان همیشه در عرصه‌ی زندگی به‌دنبال مقصر و متهم می‌گردند تا گناه شکست‌ها و ناکامی‌های خود را به گردن دیگران بیندازند. این افراد، دیگران را نیز خسته می‌کنند و با انرژی‌های منفی، محیط اطراف را مسموم می‌کنند و همیشه از «غیرممکن بودن» و «نتوانستن» حرف می‌زنند. این افراد که به آنان به‌اصطلاح «کوتوله‌های فکری» می‌گویند، دارای ویژگی‌هایی هستند که به شرح آن‌ها می‌پردازیم:

- آینده‌نگر نیستند:

کوتوله‌های فکری، به‌طور دائم در گذشته سیر می‌کنند و بر ناکامی‌های گذشته تمرکز می‌کنند. آنان برنامه‌ای برای آینده ندارند و نمی‌دانند که چگونه به اهداف‌شان در زندگی دست‌یابند. چه‌قدر زیبا پیامبر اکرم(ص) فرمودند که: «آینده‌نگری، نیمی از معیشت است.» افراد کوته‌فکر چون تصویری از آینده در ذهن خود ندارند، اکنونِ خود را نیز مخدوش می‌کنند و در مسائل روزمره‌ی خود نیز دچار سردرگمی و پوچی می‌شوند. آینده، به افرادی تعلق دارد که می‌دانند هم‌اکنون چگونه منتظر بنشینند و چه اقدامی را انجام دهند. کوتوله‌های فکری، اعتقادی به برنامه و نظم ندارند و همیشه با نگاهی منفی و انتقادی، به اطراف می‌نگرند و زندگی خود را تبدیل به زندگی پر از اضطراب و استرس می‌کنند‌ درحالی‌که انسانی‌های هدفمند و موفق، با اندیشه‌ای متعالی، به خلق آینده می‌پردازند و همواره با امیدی سراسر از عشق و مهربانی، به پیرامون خود می‌نگرند.

هرکه اول بنگرد پایان کار        اندر آخر او نگردد شرمسار  «مولوی»

- از موفقیت دیگران ناراحت می‌شوند:

کوتوله‌های فکری، از موفقیت دیگران، دچار نگرانی‌ و ناراحتی می‌شوند و چون خود همت بالایی ندارند، با حسادت و تنگ‌نظری سعی‌می‌کنند‌ پیروزی‌های دیگران را مخدوش کنند.

حضرت علی(ع) می‌فرمایند: «حسد‌بردن به خوشبختی دوستان، نشانه‌ی کوتاهی همت است.» انسانی‌هایی که دارای همتی بلند هستند، همیشه با سعی و تلاش، به‌سمت اهداف‌شان حرکت کرده و از تجربه‌های دیگران نیز استفاده می‌کنند. اصولاً حسد‌ورزیدن، علامت بارز بی‌لیاقتی است و افرا‌دی که شایستگی رسیدن به موفقیت و پیروزی را ندارند، نسبت به موفقیت‌های دیگران حسودی می‌کنند. آدم‌های دارای فکرهای کوچک، همیشه نگران‌اند که دیگران موقعیت بهتری پیدا کنند اما انسان‌های هوشمند و موفق، در عرصه‌ی زندگی همیشه برنده‌-‌برنده فکر می‌کنند و موفقیت رقیبان را الگوی خود قرارمی‌دهند و از صمیم قلب، آنان را دوست می‌دارند.    

حسد را سوی جان و دل مده بار     که حاسد را نباشد هیچ مقدار            «ناصرخسرو»

- زیاد دروغ ‌می‌گویند:

کوتوله‌های فکری، اهل دروغ و نیرنگ هستند و فکر می‌کنند با دروغ، می‌توانند جایگاه خود را ارتقاء دهند. دروغ، ریشه‌ی بسیاری از بدی‌ها و زشتی‌ها می‌باشد و انسان را به تباهی و نابودی می‌کشاند. امام هادی(ع) می‌فرمایند: «تمام بدی‌ها، در اطاقی است که کلید آن اطاق، دروغ است.» دروغگو، دارای ذهنی مشوش و مضطرب می‌باشد و برای گمراه کردن افکار دیگران، همیشه دروغ می‌گوید و ذهن اطرافیان را نسبت به دیگران تغییر می‌دهد. البته عمر اعتباری دروغگو، بسیار کوتاه می‌باشد و ممکن است چند صباحی به خواسته‌های شیطانی خود برسد اما این زمان، خیلی طولانی نیست. در مرداب دروغ، غیر از ماهی‌های مرده، چیز دیگری شناور نیست و انسان‌های کوته‌فکر، اعتبار و هویت اجتماعی خود را با این اقدام زیر سؤال می‌برند. انسان‌های بزرگ همیشه با صداقت و راستی با دیگران روبه‌رو می‌شوند و می‌دانند که صداقت، کلید همه‌ی زیبایی‌ها و خوبی‌هاست.

- افراد تنبلی هستند:

کوتوله‌های فکری، آدم‌های بی‌اراده و تنبلی هستند و فکرهای خود را همیشه به آینده موکول می‌کنند. به‌طور معمول اشخاصی که هرگز وقت ندارند، آن‌هایی هستند که کمتر کار می‌کنند و با جمله‌ی «وقت ندارم» خود را برای انجام ندادن کارهای بزرگ، توجیه می‌کنند. ‌انسان‌هایی که دارای پشتکار باشند، به همه‌ی خواسته‌های معقول خود می‌رسند و ‌به‌قول ناپلئون: «دنیا ازآنِ کسانی است که حرارت و انرژی دارند.» کوتوله‌های فکری همیشه با تنبلی و بی‌حوصلگی، کارهای خود را یا انجام نمی‌دهند و یا اگر انجام می‌دهند هم آن را به بدترین شکل ممکن به پایان می‌رسانند. دیل کارنگی می‌گوید: «بدبختی آدم‌ها از جهل نیست، از تنبلی است.» انسان‌های موفق همیشه اهل عمل و اقدام هستند و با بهانه‌ی بی‌حوصلگی، کارهای خود را به‌تعویق نمی‌اندازند و با اراده‌ای محکم، مسیر خود را طی می‌کنند.

همت بلند دار که مردان روزگار         از همت بلند به‌جایی رسیده‌اند          «سعدی»

- خود را بزرگ نشان می‌دهند:

کوتوله‌های فکری، انسان‌هایی با افکار کوچک و پست هستند اما سعی‌می‌کنند در افکار عمومی، خود را بزرگ نشان دهند و انسان‌هایی دارای فهم و شعور معرفی نمایند. آنان به‌طور معمول، افکار دیگران را قبول ندارند و خود را برتر و بهتر از دیگران می‌دانند و دارای غرور کاذب و خنده‌داری هستند. افرادی‌که دارای غرور هستند، حاضرند گم شوند اما راه را از کسی نپرسند. این افراد، دارای محبوبیت اجتماعی نیستند و اطرافیان، آنان را دوست ندارند. همیشه این مَثَل ایرانی یادمان باشد که «ابر پرصدا، باران ندارد.» انسان‌هایی به موفقیت و پیروزی می‌رسند که دارای فروتنی و تواضعی ارزشمند باشند و همیشه به افکار دیگران احترام بگذارند. انسان‌های فهیم و موفق، هرگز دچار غرور نمی‌شوند و به‌دنبال بزرگ‌نمایی و فریفتن دیگران نیستند و یادمان باشد که غرور، روشن‌ترین نشانه‌ی حماقت و نادانی است.  

مهندس سیدحسین میرباقری

مدرس تکنیک‌های موفقیت در زندگی